KHẨU PHẦN ĂN CỦA NGƯỜI BỆNH SUY THẬN MẠN CÓ LỌC MÁU CHU KỲ TẠI BỆNH VIỆN C, TỈNH THÁI NGUYÊN

Trương Thị Thuỳ Dương1, , Nguyễn Vũ Khánh Duy2, Lê Thị Thanh Hoa1, Lê Hoài Thu1
1 Trường Đại học Y-Dược, Đại học Thái Nguyên
2 Trường Đại học Y Dược, Đại học Thái Nguyên

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Mô tả khẩu phần ăn của người bệnh suy thận mạn có lọc máu chu kỳ tại Khoa Nội Thận - Tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện C Thái Nguyên năm 2024.

Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang trên 72 người bệnh có lọc máu chu kỳ tại khu vực nghiên cứu. Sử dụng phương pháp hỏi ghi 24 giờ để điều tra khẩu phần ăn của đối tượng nghiên cứu. Số liệu điều tra khẩu phần ăn uống của người bệnh được quy đổi từ thức ăn chín sang lượng thức ăn sống sạch theo bảng quy đổi của Viện Dinh dưỡng. 

Kết quả: Khẩu phần ăn trung bình của người bệnh đạt 1438,7 ± 161,8 kcal/ngày, thấp hơn mức khuyến nghị (1586,9 – 1851,4 kcal), với 83,3% người bệnh không đạt. Lượng protein, lipid và glucid lần lượt là 52,1 ± 12,1 g/ngày; 31,6 ± 7,8 g/ngày; và 227,1 ± 35,0 g/ngày, tương ứng với tỷ lệ chưa đạt khuyến nghị là 81,9%, 95,8% và 55,6%. Các vi chất dinh dưỡng thiếu hụt đáng kể gồm sắt (đạt trung bình 9,5 ± 3,6 mg), canxi (424,2 ± 203 mg) và vitamin A (80,3 ± 18,9 mcg). Ngược lại, một số chất vượt nhu cầu như vitamin B1 (1,5 ± 0,8 mg). Muối natri (566,8 ± 460,6 mg) và phospho (927,8 ± 275,5 mg) đều nằm trong giới hạn cho phép, không có bệnh nhân vượt ngưỡng natri.

Kết luận: Khẩu phần ăn của bệnh nhân lọc máu chu kỳ chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu khuyến nghị, đặc biệt là về năng lượng, protein, lipid và nhiều vi chất quan trọng như vitamin A, vitamin C, canxi và sắt. Mặc dù một số chỉ tiêu như natri, phospho và vitamin B1 đạt yêu cầu, nhưng nhìn chung khẩu phần chưa cân đối. Cần tăng cường truyền thông dinh dưỡng, hướng dẫn người bệnh và người chăm sóc, đồng thời thiết kế khẩu phần phù hợp theo giai đoạn bệnh và tình trạng lọc máu.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Ngo VK, Supaporn D, Aporn D, Ann B. Examining the health-related quality of life of people with end-stage kidney disease living in Hanoi, Vietnam. Renal Society of Australasia Journal. 2012; 8(3): 140- 145.
2. Saran KA, Elsayed S, Molhem A. Nutritional assessment of patients on hemodialysis in a large dialysis center. Saudi J Kidney Dis Transpl. 2021; 22(4): 675-681.
3. Aparicio M, Cano N, Chauveau P, et al. Nutritional status of haemodialysis patients: A French national cooperative study. Nephrology, Dialysis, Transplantation. 1999; 14(7):1679–1686.
4. Trần Thị Huyền Trang, Trương Thị Thùy Dương. Khẩu phần ăn của người bệnh suy thận mạn tính lọc máu có chu kỳ tại bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên. Tạp Chí Y học Việt Nam. 2022; 517(1): 42-46.
5. Nguyễn Thị Minh Ánh, Trương Thị Thùy Dương, Lê Thị Thanh Hoa. Khẩu phần ăn của người bệnh suy thận mạn tính lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh. Tạp chí Khoa học và công nghệ đại học Thái Nguyên. 2023; 229(01): 391-398.
6. Beberashvili I, Sinuani I, Azar A, et al. Nutritional and inflammatory status of hemodialysis patients in relation to their body mass index. Journal of Renal Nutrition. 2009; 19(3):238–247.
7. Beberashvili I, Azar A, Sinuani I, et al. Objective Score of Nutrition on Dialysis (OSND) as an alternative for the malnutrition- inflammation score in assessment of nutritional risk of haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant. 2010; 25(8):2662-2671.
8. Trần Văn Nhường. Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan của bệnh nhân suy thận mạn tính có lọc máu chu kỳ tại bệnh viện hữu nghị Việt Đức năm 2012, Luận văn thạc sĩ y học, Trường Đại học Y tế công cộng, tr. 58 – 76.
9. KDOQI Clinical Practice Guideline for Nutrition in CKD: 2020 Update. National Kidney Foundation, 2020.
10. Bộ Y tế, Viện Dinh dưỡng. Hướng dẫn chế độ ăn bệnh viện. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 2016.
11. Hội Tiết niệu Thận học Việt Nam. Khuyến cáo chẩn đoán và điều trị bệnh thận mạn và một số bệnh lý thận. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 2023.
12. Viện Dinh dưỡng. Bảng thành phần thực phẩm Việt Nam. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 2007.
13. Cáp Minh Đức, Phạm Thị Như Quỳnh, Nguyễn Thị Thắm. Khẩu phần ăn của người bệnh suy thận chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đại học Y Hải Phòng năm 2021. Tạp Chí Nghiên cứu Y học. 2021; 146(10):176-184.
14. Vaz IM, Freitas AT, Peixoto Mdo R and et al. Is energy intake underreported in hemodialysis patients? J Bras Nefrol. 2015; 37(3): 359 – 66.
15. Hee-Sook L, Hee-Seon K, Jin Kuk K and et al. Nutritional Status and Dietary Management According to Hemodialysis Duration, Clin Nutr Res. 2019; 8(1): 28-35.
16. Nguyễn Thị Thúy Hồng. Tình trạng dinh dưỡng của người bệnh suy thận mạn tính có lọc máu chu kỳ tại bệnh viện đa khoa Phú Thọ. Tạp chí Y học thực hành. 2019;1181:115 – 117.
17. Nguyễn Thị Huyền, Đoàn Huy Cường, Nguyễn Thị Vân Anh. Dietary intake of patients with chronic kidney disease on hemodialysis at 108 Military Central Hospital. Journal of 108 - Clinical Medicine and Pharmacy. 2023; 18(ta):159-164.