HIỆU QUẢ CAN THIỆP CỘNG ĐỒNG TRONG CẢI THIỆN TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG CỦA NGƯỜI DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH: THÀNH CÔNG VÀ THÁCH THỨC

Tóm tắt

Tình trạng dinh dưỡng (TTDD) của người dân thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) có nhiều cải thiện rõ rệt liên tục và bền vững trong 10 năm gần đây cả về tầm vóc, thể lực, các rối loạn dinh dưỡng và kiến thức thực hành về dinh dưỡng. Các số liệu giám sát dịch tễ học cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) ở trẻ em dưới 5 tuổi tại TPHCM đã giảm ở mức thấp nhất trong cả nước ở cả 3 thể nhẹ cân, thấp còi và gầy còm (lần lượt là 4,1%; 6,4 % và 2,1% vào năm 2015), những thể
lâm sàng nặng do thiếu hụt vi chất dinh dưỡng như khô mắt, bướu cổ,… đã được loại trừ. Tỷ lệ thiếu năng lượng trường diễn ở phụ nữ tuổi sinh đẻ chỉ còn 9,7%. Tỷ lệ SDD ở trẻ tuổi học đường cũng đã giảm đáng kể ở tất cả các cấp học. Tỷ lệ SDD thấp còi ở học sinh tiểu học đã giảm còn 2,3%; ở học sinh trung học cơ sở là 3,8% và ở học sinh trung học phổ thông là 7,8% (năm 2015). Sau 6 năm chiều cao trung bình của học sinh TPHCM đã tăng trung bình 0,6-1,4 cm ở các nhóm 6-15 tuổi (đối với nam) và từ 0,4-3,9 cm ở các nhóm từ 6-17 tuổi (đối với nữ). Chiều cao trung bình của trẻ em TPHCM 17 tuổi là 168,2 cm ở nam và 155,9 cm ở nữ. Đã xuất hiện tình trạng tăng huyết áp, đái tháo đường type 2 ở tuổi vị thành niên và gia tăng các bệnh mạn tính không lây có liên quan đến dinh dưỡng và lối sống là thách thức lớn của TPHCM. Bài học kinh nghiệm từ thành công bao gồm: xây dựng các giải pháp can thiệp dinh dưỡng dựa trên cộng đồng phù hợp, xây dựng mạng lưới cán bộ dinh dưỡng từ trong các bệnh viện đến tận cộng đồng với vai trò chủ lực của đơn vị chuyên môn về dinh dưỡng tiết chế là Trung tâm Dinh dưỡng, đầu tư nguồn lực của chính quyền thành phố và sự tham gia của cộng đồng.